Dzisiaj po raz dwieście trzydziesty możemy z radością zawołać „Wiwat Maj, Trzeci Maj!” Szkoda, że nie możemy tego zrobić podczas uroczystej akademii, jaka co roku odbywała się w naszej szkole. Pamiętamy, że Konstytucja 3.Maja uchwalona przez Sejm Czteroletni w 1791 roku, była pierwszą w Europie i drugą na świecie pisaną, nowoczesną ustawą regulującą organizację państwa oraz prawa i obowiązki obywateli. Dla Polaków była symbolem wolności, suwerenności i dumy narodowej. Ustawa zasadnicza zawierała wstęp i 11 artykułów. We wstępie zwrócono uwagę na historyczne znaczenie uchwalonej konstytucji oraz podkreślono jedność państwa, czego wyrazem miał być jeden rząd, skarb i armia. Artykuł pierwszy gwarantował swobodę wyznania, choć potwierdzał dominującą rolę religii katolickiej. W drugim zaakcentowano pozycję szlachty, gwarantując jej przyznane dawniej przywileje. Artykuł czwarty utrzymywał poddaństwo chłopów wobec szlachty, przyjmując jednak włościan „pod opiekę prawa i rządu krajowego”. Ustawa nadała mieszczaństwu prawa polityczne i poszerzyła pojęcie narodu. Konstytucja ustanowiła trójpodział władzy na ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą. Wprowadzała tron dziedziczny, likwidując wolną elekcję. Autorzy ustawy starali się zmotywować społeczeństwo do realizacji reform ustrojowych, szczególnie „siły zbrojnej narodowej”, której celem miała być obrona suwerenności kraju. W tworzenie konstytucji zaangażowani byli patrioci hołdujący ideom oświeceniowym – Ignacy Potocki, Stanisław August Poniatowski, J.U Niemcewicz, Hugo Kołłątaj, Stanisław Małachowski, Stanisław Staszic. Niestety postępowa konstytucja obowiązywała zaledwie rok. Przeciwnicy reform zawiązali konfederację targowicką, a 18. maja 1792 roku do Polski wkroczyła armia rosyjska. W okresie zaborów obchody rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja były zakazane. Dopiero po odzyskaniu niepodległości, uchwałą sejmu z 1919 r. rocznica uchwalenia Konstytucji 3 Maja uznana została świętem narodowym. W czasach PRL-u od 1951 roku święto było zniesione, a obchody zakazane. Ostatecznie w 1990 roku na mocy ustawy przywrócono Święto Narodowe Trzeciego Maja. By choć trochę poczuć atmosferę towarzyszącą uchwaleniu ustawy, kliknij w poniższe linki.
https://www.youtube.com/watch?v=QkopQp9Z5Ic
https://www.youtube.com/watch?v=GTy_ixII3Qw
https://www.youtube.com/watch?v=GtDJhd-ExqQ
